Μια φορά κι έναν καιρό, εκεί που τώρα βρίσκεται η Αγγλία, ήταν Χριστούγεννα και μόλις είχε πεθάνει ο βασιλιάς της χώρας, ο οποίος λεγόταν Ουθερ Πέντραγκον. Οι βαρόνοι και οι ιππότες, που μετά το θάνατο του Βασιλιά τσακώνονταν αδιάκοπα μεταξύ τους, μαζεύτηκαν στη μεγάλη εκκλησία του Λονδίνου. Τους είχε καλέσει ο τρανός μάγος Μέρλιν, που κάποτε ήταν ο σύμβουλος του βασιλιά. Κανένας τους όμως δεν ήξερε γιατί τους φώναξε εκεί ούτε τους είπε τίποτα.
Βγαίνοντας από την εκκλησία, είδαν στον περίβολο ένα πανίσχυρο σπαθί, καρφωμένο σε ένα σιδερένιο αμόνι που ήταν βυθισμένο μέσα σ' μια τεράστια πέτρα από μάρμαρο. Πάνω στο μάρμαρο ήταν χαραγμένη η φράση:
«Όποιος τραβήξει το σπαθί από αυτή την πέτρα θα γίνει ο νόμιμος Βασιλιάς όλης της Αγγλίας».
Όλοι οι βαρόνοι και οι ιππότες σκέφτηκαν αμέσως ότι θα μπορούσαν να γίνουν βασιλιαδες. Δοκίμασαν όλοι να τραβήξουν το σπαθί, αλλά κανείς τους δεν κατάφερε ούτε καν να το μετακινήσει λίγο! Τελικά, όλοι εγκατέλειψαν την προσπάθεια και γύρισαν στα σπίτια τους.
Την επόμενη μέρα, ο Μέρλιν ανακοίνωσε ότι την Πρωτοχρονιά θα οργανώνονταν κονταρομαχίες και γιορτές. Ύστερα, όποιος διεκδικούσε το θρόνο θα μπορούσε να ξαναδοκιμάσει να τραβήξει το σπαθί από την πέτρα.
Έτσι, καβαλάρηδες ευγενείς και ιππότες από όλη τη χώρα έφτασαν την Πρωτοχρονιά για να πάρουν μέρος στους αγώνες. Ανάμεσα τους ήταν κι ένας ιππότης του βορρά, ο σερ Έκτορας, και οι γιοι του: ο περήφανος σερ Κέι και ο μικρότερος αδελφός του, ο Αρθούρος.
Ο Κει ήταν τόσο συνεπαρμένος επειδή θα έπαιρνε για πρώτη φορά μέρος σε κονταρομαχίες που ξέχασε το σπαθί του, και το κατάλαβε μόνον όταν έφτασαν στον αγωνιστικό χώρο.
«Πήγαινε στο πανδοχείο μας και φέρε μου το σπαθί μου», είπε εκνευρισμένος ο Κέι στον Αρθούρο, «και κάνε γρήγορα!»
Ο Αρθούρος έτρεξε με το άλογο του όσο πιο γρήγορα μπορούσε, αλλά το πανδοχείο ήταν κλειδωμένο και κανένας δεν ήταν μέσα. Ο Κέι ήταν πολύ ευέξαπτος και ο Αρθούρος δεν ήθελε να του πει ότι δεν μπόρεσε να του φέρει το σπαθί του. Έτσι, όταν είδε ένα σπαθί να εξέχει από μια πέτρα στον περίβολο της εκκλησίας, σκέφτηκε να το δανειστεί. Τράβηξε γρήγορα το σπαθί και το πήγε στον πατέρα του.
Μόλις ο σερ Κέι είδε το σπαθί, κατάλαβε αμέσως ότι ήταν αυτό που τους είχε δείξει ο μάγος Μέρλιν. Το πήρε και το πήγε στον πατέρα του, λέγοντας ψέματα:
«Κοίτα, πατέρα! τράβηξα το σπαθί από την πέτρα. Πρέπει να γίνω ο βασιλιάς της χώρας».
Ο σερ Έκτορας πήρε τους δυο γιούς του και τους πήγε στον περίβολο της εκκλησίας.
«Και τώρα, Κέι, πες μου ξανά πώς πήρες το σπαθί», είπε.
Ο μεγάλος γιος δεν μπορούσε να κοιτάξει τον πατέρα του στα μάτια και είπε τελικά την αλήθεια:
«Πατέρα, ο Αρθούρος μου έφερε το σπαθί, δεν το έβγαλα εγώ από το αμόνι.»
Και τότε ο σερ Έκτορας, στράφηκε στον Αρθούρο και τον ρώτησε:
«Πώς έβγαλες αυτό το σπαθί;»
Ο Αρθούρος νόμιζε ότι ο πατέρας του θα τον μάλωνε για ότι έγινε.
«Ελπίζω να μην έκανα κανένα κακό, πατέρα. Ο Κέι είχε ξεχάσει το σπαθί του και αυτό εδώ το είδα να εξέχει από την πέτρα έξω από την εκκλησία. Απλώς το δανείστηκα για λίγο. Αφήστε με να το ξαναβάλω στη θέση του», απολογήθηκε ο Αρθούρος και έβαλε ξανά το σπαθί μέσα στο αμόνι που ήταν χωμένο στο μάρμαρο!
Ο σερ Έκτορας προσπάθησε να τραβήξει το σπαθί, βάζοντας όλη του τη δύναμη, αλλά μάταια. Δοκίμασε και ο σερ Κέι αλλά το σπαθί ούτε που κινήθηκε. Όταν όμως το άγγιξε ο Αρθούρος, το σπαθί βγήκε από την πέτρα σαν μετάξι.
Ο σερ Έκτορας και ο μεγάλος γιός του γονάτισαν μπροστά στον Αρθούρο.
«Γιατί γονατίζεις πατέρα;» ρώτησε ο Αρθούρος.
«Δεν είμαι ο πατέρας σου», του είπε ο σερ Έκτορας, «αλλά σ' αγαπώ σαν να ήσουν γιος μου. Σε έφεραν στην πόρτα μου μια νύχτα με καταιγίδα, ένα μωράκι που έκλαιγε στην αγκαλιά του μάγου Μέρλιν, του ερμηνευτή των ονείρων. Και τώρα κατάλαβα ότι πρέπει να είσαι ο γιος του Βασιλιά Ούθερ Πέντραγκον και ο νόμιμος Βασιλιάς όλης της Αγγλίας».
Έτσι λοιπόν ο νεαρός Αρθούρος, που δεν ήταν καν ιππότης, ανακηρύχτηκε Βασιλιάς της Αγγλίας από το λαό, γιατί κανένας άλλος, όσο και αν προσπάθησε, δεν μπόρεσε να τραβήξει το σπαθί από την πέτρα.
Ο Βασιλιάς Αρθούρος, με τη Βοήθεια του σερ Κέι και του Μέρλιν, βάλθηκε να φέρει ειρήνη στη χώρα. Παντρεύτηκε την όμορφη Γκουινεβήρα και ίδρυσε το τάγμα των Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης. Αυτό το στρογγυλό τραπέζι βρισκόταν στο Κάμελοτ και είχε εκατόν πενήντα καθίσματα. Κάθε φορά που ένας ιππότης ήταν άξιος να γινει μέλος του τάγματος, το όνομα του εμφανιζόταν, χάρη στα μαγικά του Μέρλιν, πάνω στο κάθισμα του!
Πολλοί τρανοί ιππότες ήρθαν και κάθισαν στη Στρογγυλή Τράπεζα, όπως ο Γκαβέιν, ο Πέρσιβαλ, ο Λάνσελοτ και ο Γκάλαχαντ, ο καλύτερος απ' όλους. Οι περιπέτειες τους στην υπηρεσία του καλού θα εξιστορούνται για πάντα, επειδή ήταν οι καλύτεροι απ' όλους τους ευγενείς ιππότες. Αυτές οι περιπέτειες όμως θα ειπωθούν σε μια άλλη ιστορία...
Ο μύθος του Σπαθιού στην Πέτρα (Sword in the stone), δηλαδή πως ο Αρθούρος έμελλε να γίνει Βασιλιάς της Αγγλίας, προέρχεται μάλλον από το επικό ποίημα "Μέρλιν" του Γάλλου ιππότη και ποιητή Robert de Boron που έζησε στα τέλη του 12ου αιώνα μ.Χ. Αργότερα, το ίδιο μοτίβο επανέλαβε ο άγγλος Σερ Τομας Μάλορι στο επικό έργο του "Το πλήρες βιβλίο του Βασιλιά Αρθούρου και των Ευγενών Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης". Το έργο εκείνο απαρτιζόταν από 8 βιβλία αλλά έμεινε γνωστό ως "Ο θάνατος του Αρθούρου" (Le Morte d'Arthur, στην πραγματικότητα αυτός ήταν ο τίτλος του 8ου βιβλίου). Το έπος του Μάλορι δημοσιεύτηκε το 1485 από τον William Caxton. Στο 1ο βιβλίο αναφέρεται και ο μύθος για το σπαθί που τραβά ο Αρθούρος από το αμόνι. Το σπαθί αυτό, σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή του μύθου, συχνά συγχέεται με το θρυλικό Excalibur.